Η τήρηση των εθίμων της Καστοριάς, είναι ένας από τους πρωταρχικούς στόχους του Πολιτιστικού Συλλόγου «Απόζαρι».
Πιστά στην παράδοση τα μέλη του συλλόγου, έστησαν φέτος και για μια ακόμη χρονιά, στην πλατεία της συνοικίας τη ροδάνη. Την κούνια δηλαδή που υπήρχε σε κάθε γειτονιά της παλιάς Καστοριάς κατά τις ημέρες του Πάσχα.
Η λειτουργία της ροδάνης ξεκινά σήμερα Μεγάλη Πέμπτη στις 18:30 και θα διαρκέσει έως και την Κυριακή του Θωμά. Θα λειτουργεί κατά τις απογευματινές ώρες, κατόπιν συνεννόησης με τα μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου.
«Θα θέλαμε μικροί και μεγάλοι να έρθουν. Ιδιαίτερα, περιμένουμε τους μεγάλους για να βοηθήσουν στο γύρισμα της κούνιας», δήλωσε η πρόεδρος του συλλόγου Λαμπρινή Χαριζοπούλου.
Η ροδάνη που χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή, κατασκευάστηκε πριν από μερικά χρόνια αντικαθιστώντας την παλαιότερη που χάλασε.
Η κούνια είναι κατασκευασμένη από ξύλο καστανιάς το οποίο έφεραν από το Άγιο Όρος. Ζυγίζει περίπου δυο τόνους.
«Αποτελείται από δυο βάσεις, τις τσατάλες όπως λέγονται, τον δράχτη, τα λατάρια και τα σκαριά.
Είναι από τις μεγάλες ροδάνες. Τετράσκαμνη. Τα παλιά χρόνια κάθε γειτονιά της Καστοριάς είχε τη ροδάνη της. Υπήρχαν οι τετράσκαμνες και οι δύσκαμνες. Τετράσκαμνες στην Καστοριά ήταν τέσσερις ή πέντε. Μια τέτοια, υπήρχε και στο Απόζαρι. Χωρούν οκτώ άτομα μικρούς και μεγάλους. Σίγουρα όμως χρειάζονται και κάποιοι δυνατοί για να μπορούν να τη γυρίζουν», σημείωσε το μέλος του συλλόγου Χαράλαμπος Σαπουντζής και εξήγησε ό,τι το όνομά της το πήρε από το ροδάνι ή τσικρίκι, το ξύλινο υφαντικό εργαλείο που χρησιμοποιείται για το τύλιγμα του νήματος.
Η αναβίωση του εθίμου, ξεκίνησε από τον πολιτιστικό σύλλογο «Το Απόζαρι» από το 1979.
«Έως και τις αρχές της δεκαετίας του’80, χρησιμοποιούσαν την παλιά ροδάνη της γειτονιάς η οποία φυλάσσονταν στο ναό των Ταξιαρχών και όπως αναφέρει το μέλος του συλλόγου, Λάζαρος Αναγνώστου, ήταν ηλικίας 250 χρόνων.
Τη συγκεκριμένη τη χρησιμοποιήσαμε δυο χρονιές. Έγινε γερό πατιρντί τότε.
Θυμάμαι ότι είχαμε ανεβάσει τον αείμνηστο εκδότη της «Φωνής της Καστοριάς» Γιώργο Ιατρού, τον δέσαμε επάνω και για να κατεβεί, μας έριξε 500 δραχμές.
Θυμάμαι επίσης, αρχές του ’80 ήταν όταν έσπασε η παλιά ροδάνη. Την επισκευάσαμε μέσα σε δυο ώρες. Είχαμε τόσο μεράκι, νέοι και γέροι. Εμείς ήμασταν νέοι τότε. Άνθρωποι οι οποίοι ήταν μεγάλοι σε ηλικία, μας συμπαραστέκονταν για να τη φτιάξουμε. Τη φτιάξαμε και μέσα σε δυο ώρες, λειτούργησε πάλι.
Από το 1979 χρονιά καθιερώθηκε και κάθε χρόνο τοποθετείται. Απλά μια χρονιά μας έσπασε η παλιά όπως προανέφερα και την αντικαταστήσαμε με αυτή που έχουμε σήμερα», είπε ο κ. Αναγνώστου.
Η παράδοση απαιτεί ότι για να ανέβει κανείς στην κούνια πρέπει να καταβάλει ως αντίτιμο ένα κόκκινο αβγό. Αλλά, όπως δήλωσε η πρόεδρος του συλλόγου: «Με ή χωρίς κόκκινο αβγό, όλοι και κυρίως τα παιδιά μπορούν να έρθουν στην πλατεία του «Απόζαρι» και ν’ ανέβουν στην κούνια».
Ελένη Ψωμαδάκη
