Με τον Νίκο Δόικο εάν και είχαμε μακρινή συγγένεια, είχα την τύχη να τον γνωρίσω καλύτερα στις δημοτικές εκλογές του 1982 όπου ήταν υποψήφιος για την θέση του Δημάρχου. Ήταν μία περιπετειώδης εκλογή, αφού ο συνδυασμός του μέχρι τις τελευταίες μέρες των εκλογών προηγούνταν του άλλου υποψηφίου, αλλά το κλίμα άλλαξε όταν τις τελευταίες μέρες αφυπνίστηκαν τα αντανακλαστικά των ακραίων στοιχείων που χρησιμοποίησαν θεμιτά και αθέμιτα μέσα που θύμιζαν μετεμφυλιακή περίοδο. Τελικά η Καστοριά έχασε την ευκαιρία να αποκτήσει μία άλλη δημοτική αρχή που δεν θα είχε τα χαρακτηριστικά και την νοοτροπία παρωχημένων εποχών. Για να καταλάβει κανείς την νοοτροπία της δημοτικής αρχής εκείνης της εποχής θα αναφέρω μόνο το εξής περιστατικό. Κάναμε παρατήρηση ως Δημοτικοί Σύμβουλοι της μειοψηφίας στον τότε πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, για το ότι ο Δήμαρχος έρχονταν μόνο το μεσημέρι για 2 ώρες περίπου στο Δημαρχείο και ο Πρόεδρος την μόνη απάντηση που είχε να δώσει ήταν ότι: Ο Δήμαρχος έρχεται, ενημερώνεται, υπογράφει και φεύγει. Δεν χρειάζεται να βρίσκεται όλη την μέρα στο Δημαρχείο.
Μετά από αυτή την τετραετία συναντηθήκαμε με τον Νίκο ξανά στην ‘’Πολιτική Άνοιξη’’ και τέλος ως συνταξιούχοι πλέον σε διάφορες βιβλιοπαρουσιάσεις δικές του ή δικές μου, έχοντας συνάμα την δυνατότητα σε συναντήσεις ψυχαγωγίας σε διάφορα στέκια να συζητάμε για επίκαιρα και τοπικά θέματα της πόλης μας. Όνειρο μας ήταν να δημιουργήσουμε μια ομάδα Δεξαμενής Σκέψης( thing tank) αλλά οι εξελίξεις με τον κορονοϊού μας χάλασαν τα σχέδια.
Όσο για το συγγραφικό έργο του Νίκου δεν νομίζω ότι πρέπει να αναφερθώ ξανά αφού το έκανα ήδη αρκετές φορές και εκτός αυτού μπορεί να το βρει κανείς στο διαδίκτυο( π.χ.Wikipedia). Εκτός από μελέτες και μονογραφίες που έχουν εκδοθεί ακόμη και από ευρωπαϊκούς οργανισμούς και δημοσιεύθηκαν στον εβδομαδιαίο και περιοδικό Τύπο, θα πρέπει να τονίσω ότι τον τελευταίο καιρό τον κέρδισε η ποίηση και καλό θα είναι, κάποιοι σύλλογοι-φορείς να αναγνωρίσουν το έργο του, καθότι δεν είναι πρέπον να υπάρχουν συμπολίτες μας που βραβεύονται εκτός Καστοριάς και η ιδιαιτέρα πατρίδα μας να μην αναγνωρίζει το έργο τους.
Κλείνοντας αυτό το σύντομο αρθρογραφικό μνημόσυνο, ευχόμαστε στον αγαπητό Νίκο, ανάπαυση σώματος και ψυχής και το έργο που μας άφησε να γίνει πηγή έμπνευσης για νέους αναζητητές δημιουργικής σκέψης και προβληματισμού.
ΑΙΩΝΙΑ ΣΟΥ Η ΜΝΗΜΗ ΑΓΑΠΗΤΕ ΦΙΛΕ ΝΙΚΟ!
ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ
Η οικογένεια Δόικου έχει ρίζες αιώνων στην Καστοριά και η προσφορά της οικογένειας δεν περιορίζεται μόνο στην Μουσική. Ο Νικόλαος Δόικος υπήρξε γόνος μιας από τις αρχαιότερες οικογένειες της Καστοριάς.
Οι Δόικοι καστοριανά Δοϊκάδες, αναφέρονται ως Επίτροποι του Ρουφετίου των Γουναράδων της Κωνσταντινούπολης από το 1614 (Κωνσταντίνος και Νικηφόρος Δόικος) με παράλληλη εμπορική δραστηριότητα στην Βιέννη, Βουδαπέστη και Λειψία . Το 1716 ο Αθανάσης Δόικος, εγγονός του Νικηφόρου, γίνεται αρχιγουναράς , τουρκιστί Κιουρκτζήμπασης , και αναφέρεται έκτοτε ως Αθανάσης Κιουρκτζήμπασης . Μαζί με τους αδελφούς του Αντώνιο και Μανουήλ προσυπογράφουν Επιστολή του Χρυσάνθου Πατριάρχου Ιεροσολύμων σχετική με την χρηματοδότηση των Σχολών της Καστοριάς (βλέπε “Γέρας” Αντ. Κεραμόπουλου, Γ.Π.Κουρνούτου, Σχολεία της τουρκοκρατούμενης Καστοριάς , ιδίως σελ.467, Εκδ.ΕΜΣ ,τυπ.Μυρτίδη , Αθήναι 1953 . Βλέπε επίσης “Λεξικό Γούνας” των Λεωνίδα Θ. Πουλιόπουλου και Βενετίας Αν. Σιώντα , των Εκδόσεων Ίων). Το επώνυμο Δόικος μαζί μετ επώνυμα Μπετλής, Γκότσης και Δημητρίου, αναφέρονται ως μέλη της ‘’ρουφετίου’’ των γουναράδων στην Κωνσταντινούπολη το 1650 και ως Διαχειριστές του Ταμείου του Παναγίου Τάφου. Ο Κων/νος Δόικος, γνωστός γουναράς της οικογένειας, αναφέρεται ως Επίτροπος της συντεχνίας των γουναράδων στην Κωνσταντινούπολη το 1687. Το 1715 Επίτροποι του ‘’ρουφετίου των γουναράδων’’ στην Κων/πολη το 1650 και διαχειριστές της μισθοδοσίας των διδασκάλων της σχολής ‘’Καστριώτη’’ στην Καστοριά είναι οι Δημήτριος Κυρίτσης, Νικηφόρος Δόικος, Γεώργιος Μπετλής, Χρυσός Δημητρίου και Ράλλης Ιωάννου. Ο Ιωάννης Δόικος στα μέσα του 18ου αιώνα εμπορεύονταν γούνινα καπέλα (σίαπκες) στη Ρωσία, τη Ρουμανία, τη Λειψία και στη Βιέννη. Ο Νικόλας είναι ο τελευταίος γουναράς της οικογένειας, αφού ο γιός του Βασίλης επέλεξε το επάγγελμα του καθηγητή μουσικής με μεγάλη πολιτισμική προσφορά στην Καστοριά. Το σπίτι του στην νότια παραλία, ένα διόροφο αρχοντικό μεταξύ Γραμματικού και Ωρολογόπουλου, αποτελούσε καταφύγιο των Μακεδονομάχων όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του ο Κων/νος Πηχιών. Διέθετε δύο ακόμη αρχοντικά, ένα στην περιοχή Πεύκων Δεξαμενής (Ξενία), όπου κατοίκησε μετά το 1920, αφού το πρώτο δόθηκε ως προικώο και ένα στην πλατεία Ντολτσό. Ο Νικόλας Δόικος άσκησε την εμπορική του δραστηριότητα στην Κων/πολη και στην Λειψία. Παράλληλα με την γουνοποιητική του δραστηριότητα ίδρυσε στην Καστοριά το πρώτο οργανωμένο ‘’Φραγκοραφείον’’ (δηλαδή ραφείον ευρωπαϊκών ρούχων) με δώδεκα μαθητευόμενους τεχνίτες. Ήταν παντρεμένος με την Ελένη Δημητρούλη από τα Γρεβενά, πολύ γνωστή για το φιλανθρωπικό της έργο στην πόλη. Είχαν πέντε παιδιά, τον Κωνσταντίνο, την Αγγελική, τον Θωμά, Ευθαλία και μικρότερο Βασίλειο. Το αρχοντικό των Πεύκων βομβαρδίστηκε από τους Ιταλούς το 1940 κατά την καταστροφική αεροπορική επιδρομή η οποία είχε στόχο την δεξαμενή νερού της πόλης. Στο οικόπεδό του δεσπόζει σήμερα η οικοδομή του τελευταίου Δόικου, αρχιτέκτονα και συγγραφέα Νίκου Δόικου.
[1] Οικονομολόγος, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου. Τέως Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας και νυν Πανεπιστημίου, με συγγραφικό έργο και αρθρογραφία σχετικά με τον κλάδο της Γούνας, την τοπική ιστορία, ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά, κ.λπ.
