Μετά από 77 χρόνια θα ξαναλειτουργήσει ο Ι. Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Γράμμουστα.
Οι εργασίες αναστήλωσης της εκκλησίας οι οποίες ξεκίνησαν πριν από έξι χρόνια με πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως Καστοριάς, τη συμβολή των Δήμων Άργους Ορεστικού και Νεστορίου, της Τοπικής Κοινότητας Γράμμουστας, των κατοίκων της περιοχής και όχι μόνο, ολοκληρώθηκαν.
Ο Ι. Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου χτίστηκε το 1887 στα θεμέλια παλαιότερου ναού τον οποίο είχαν καταστρέψει τα στρατεύματα του Αλή Πασά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα κλίτη του φέρει πολεμίστρες από τις οποίες οι κάτοικοι του χωριού αντιμετώπιζαν τις επιθέσεις των Τουρκαλβανών.
Στην ιστορία της εκκλησίας αλλά και στους λόγους για τους οποίους αποφασίστηκε η αναστήλωση της,, αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου που παραχώρησε σήμερα ο πρωτοπρεσβύτερος του Ι.Ν Αγίας Παρασκευής Άργους Ορεστικού, π. Λεωνίδας Μπάρδος.
«Η εκκλησία έχει την ιερά υποχρέωση να φυλάττει Θερμοπύλες. Είναι ελληνοαλβανικά σύνορα και θέλουμε εκεί πέρα ότι είναι γκρεμισμένο να το ξαναφτιάξουμε.
Το δεύτερο και σημαντικότερο είναι το ότι αν αναστηλώθηκε αυτή η εκκλησία δεν οφείλεται στην προσπάθεια κανενός ανθρώπου παρότι βοήθησαν πάρα πολλοί, αλλά οφείλεται στην παρότρυνση της ίδιας της Παναγίας.
Η εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας που φυλάσσονταν στο ναό αυτόν – μια εικόνα του 1600 η οποία είχε αγιογραφηθεί σε εργαστήρια της Καστοριάς με ένα ιστορικό γεμάτο από θαύματα και θαυμαστά γεγονότα μέχρι σήμερα- φιλοξενούνταν εκεί. Όταν όμως υπήρχαν οι δυσκολίες της περιοχής κατέβασαν την εικόνα στο Άργος Ορεστικό όπου συγκεντρώθηκαν οι περισσότεροι Βλάχοι από τα Γραμμοχώρια.
Αυτό το χωριό είναι πολύπαθο. Είναι μαρτυρικό χωριό. Πρώτη φορά καίγεται από τον Αλή – πασά. Αρχές του 1800 ο Αλή – πασάς ερωτεύεται μια κοπέλα από το χωριό, τη Σιάνα, θέλει να την εντάξει στο χαρέμι του. Η κοπέλα αυτή αρνείται, αυτοκτονεί εκείνος όμως, με τα στρατεύματά του καίει όλο το χωριό.
Καταστρέφεται λοιπόν τότε πρώτη φορά από τον Αλή – πασά. Συνεχίζεται όμως η δύσκολη ιστορία του τόπου.
Μακεδονικός Αγώνας. Αυτή η περιοχή πάλι περνά δύσκολα διότι οι Βούλγαροι καίνε και ρημάζουν στην περιοχή.
Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Ελληνοαλβανικά σύνορα. Από κει μπαίνουν οι Ιταλοί, εκεί γίνονται οι πιο μεγάλες μάχες. Αν θα ανεβείτε στην οροσειρά του Γράμμου, πάνω στα βουνά είναι γεμάτο χαρακώματα. Έγιναν εκεί οι πιο σημαντικές μάχες. Εκεί στη συνέχεια θα μπουν οι Γερμανοί. Τόπος αιματοβαμμένος. Όπου και να σταθεί κανείς θα βρει κάλυκες, θα βρει προϊόντα του πολέμου.
Το δυσκολότερο σημείο για την εκκλησία και για την περιοχή ήταν ο Εμφύλιος Πόλεμος.
Όλη η περιοχή του Γράμμου γίνεται ορμητήριο των ανταρτών. Ο ναός, χρησιμοποιείται ως αρχηγείο τους. Οι αντάρτες φεύγοντας καίνε την εκκλησία.
Στη συνέχεια η περιοχή και ο ναός, εγκαταλείπονται και στη φθορά του χρόνου, αλλά και στην ασέβεια ανθρώπων», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Η ολοκληρωτική καταστροφή του ναού συντελέστηκε κατά τις δεκαετίες του ’60 και του ΄70, οπότε οι κάτοικοι του χωριού θέλησαν να χτίσουν μια καινούργια εκκλησία. Για να τη χτίσουν πήραν πέτρες από τον κατεστραμμένο ναό.
«Το 2006 ανακατασκευάσαμε και επισκευάσαμε αυτόν τον μικρότερο ναό και τον εγκαινίασε ο μητροπολίτης Καστοριάς Σεραφείμ.
Στη συνέχεια είπαμε είναι δυνατόν να έχουμε ένα ναό 200τμ ένα ναό μαρτυρικό ; Είπαμε ότι η εκκλησία αυτή πρέπει να ξαναχτιστεί.
Αρχίσαμε σιγά – σιγά με τη συνδρομή πάρα πολλών ανθρώπων.
Πολλές φορές ήρθαμε αντιμέτωποι την ειρωνεία ορισμένων. Τι πάτε να κάνετε; Ένα ναό εκεί πάνω στο πουθενά; Γιατί τον κάνετε. Ακόμη και πολιτικοί πολλές φορές, εκφράζανε μια ειρωνεία. Απογοητευόμασταν αλλά εκεί ήταν που ερχόταν την κατάλληλη στιγμή και ώρα η βοήθεια της Παναγίας. Η Παναγία που από την αρχή έδειξε ότι ήθελε να γίνει αυτός ο ναός.
Μας εμψύχωνε διαρκώς. Την κατάλληλη στιγμή έστελνε ο Θεός τους κατάλληλους ανθρώπους και την ευλογία της Παναγίας για να μπορέσει να τελειώσει η εκκλησία», τόνισε ο π. Λεωνίδας.
Την Κυριακή 30 Ιουλίου, θα γίνουν τα εγκαίνια του ναού, ιερουργούντων των μητροπολιτών: Καστοριάς Σεραφείμ και Δράμας Παύλου.
Η ακολουθία του όρθρου θα ξεκινήσει στις 7πμ και στις 8πμ θα αρχίσει η ακολουθία των εγκαινίων.
Ε.Ψ.