Στη συντήρηση του αρχοντικού αδελφών Εμμανουήλ που βρίσκεται στην περιοχή Ντολτσό, προχώρησε ο Μ/Σ «ΑΡΜΟΝΙΑ» Καστοριάς, χωρίς την οικονομική ενίσχυση από κάποιον δημόσιο φορέα.
Οι εργασίες που διήρκησαν επτά μήνες, έγιναν με προσωπική δουλειά και έξοδα των μελών του συλλόγου.
Όλα έγιναν υπό την επίβλεψη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καστοριάς.
Στο ανακαινισμένο πλέον κτίριο, ο Πρόεδρος Μιχάλης Ζήλας και τα μέλη του Δ.Σ ξενάγησαν την Κυριακή 10 Ιουλίου τους εκπροσώπους των τοπικών Μ.Μ.Ε.
Το αρχοντικό παραχωρήθηκε στον Μ/Σ Αρμονία πριν από 15 χρόνια και συγκεκριμένα επί προεδρίας Γιάννη Τσαμίση. Λειτουργεί ως ενδυματολογικό μουσείο.
Οι εργασίες που έγιναν σε αυτό, αφορούν: Καθαίρεση μεταγενέστερων κονιαμάτων. Αρμολόγηση τοιχοποιίας στο ισόγειο. Δημιουργία ξύλινης κατασκευής γραφείου. Πλακόστρωση στο σημείο αφαίρεσης του παταριού. Αρμολόγημα στο σύνολο του πλακόστρωτου. Αφαίρεση περιμετρικά μεταγενέστερου κονιάματος. Συγκράτηση περιμετρικά των κονιαμάτων. Βάψιμο ασβεστοχρισμάτων στο ισόγειο. Τοποθέτηση συστήματος ανάρτησης φωτογραφιών. Συντήρηση και καθαρισμός πόρτας εισόδου. Κατασκευή σκαλωσιών. Συντήρηση εξωτερικών ξύλινων στοιχείων. Συντήρηση και επισκευή ξύλινων κανατιών. Πλήρωση εξωτερικών ρωγμών κονιαμάτων. Σοβάτισμα εξωτερικά όπου υπήρχε πτώση κονιάματος. Βάψιμο εξωτερικών ασβεστοχρισμάτων.
Δείτε το βίντεο του Συλλόγου ΑΡΜΟΝΙΑ Καστοριάς, με φωτογραφίες από τα έργα συντήρησης του αρχοντικού
« Αυτό που μας ώθησε να κάνουμε εμείς τη συντήρηση του κτιρίου, ήταν το μεράκι και η αγάπη που έχουμε για τον τόπο μας. Να βοηθήσουμε όσο μπορούμε, να δώσουμε πίσω στον τόπο μας όσα μας έδωσε αυτός. Τα έξοδα ήταν πολλά, αλλά για μας η αποζημίωση είναι τα καλά λόγια που ακούσαμε και η επισκεψιμότητα που έχουμε στο μουσείο». Υπογράμμισε ο πρόεδρος του Μ/Σ Αρμονία Μιχάλης Ζήλας και πρόσθεσε ότι ένας τρόπος για τη διάσωση όλου αυτού του αρχιτεκτονικού πλούτου της περιοχής μας, είναι η παραχώρηση χρήσης των κτιρίων σε συλλόγους .
«Εάν δεν δοθούν σε συλλόγους, αν δεν έχουν μέσα ανάσες, αυτά τα κτίρια θα ερημώσουν και θα έρθουν στην πρότερη στην κακή τους κατάσταση. Πρέπει λοιπόν ό,τι γίνεται ό, τι ανακαινίζεται μετά να λειτουργεί.
Μιλάνε πολλοί για πολιτιστικά προϊόντα. Εμείς δεν μιλάμε για πολιτιστικά προϊόντα. Εμείς μιλάμε για πολιτιστικά αγαθά.
Η προσπάθεια τόσο η δική μου όσο και των προηγούμενων προέδρων Νεκτάριου Μεγγούδη και Γιάννη Τσαμίση – ο τελευταίος έστησε το μουσείο ενδυματολογίας- ήταν και είναι, να διασώσουμε και να φέρουμε και στις επόμενες γενιές τα πολιτιστικά μας αγαθά. Αυτά νομίζω, μπορούν να δώσουν ώθηση και πνοή στον τόπο.
Δίπλα στο μουσείο υπάρχουν δυο άλλα αρχοντικά. Το ένα είναι του Μπασάρα το οποίο ανακαινίζεται. Νομίζουμε ότι μπορεί να γίνουν αυτά ένας πολύ δυνατός πυρήνας και λόγω του ότι το αρχοντικό Μπασάρα προβλέπεται να γίνει μουσείο γούνας , μπορούμε τα δυο μουσεία αν υπάρχουν φωτεινά μυαλά, να κάνουμε πάρα πολλές δράσεις, πάρα πολλά προγράμματα», τόνισε.
Το αρχοντικό των αδελφών Εμμανουήλ χρονολογείται τον 18ο αιώνα και εκτιμάται ότι κτίστηκε γύρω στο 1750.
Στον πρώτο όροφο υπάρχει μια πλακόστρωτη εσωτερική αυλή. Σε αυτή βρίσκονταν τα κελάρια του σπιτιού. Εξωτερικά υπήρχαν τα χαγιάτια, οι φούρνοι.
Στον δεύτερο όροφο βρισκόταν τα χειμερινά δωμάτια. Πρόκειται για χαμηλοτάβανα δωμάτια, με μεγάλους τοίχους, μικρά ανοίγματα με μπουχαρί (τζάκι). Στον τρίτο όροφο υπήρχε ο επίσημος χώρος, ο δοξάτος.
Στον δεύτερο και τρίτο όροφο ξεδιπλώνεται η συλλογή ενδυμάτων που διαθέτει ο σύλλογος. Στον δεύτερο όροφο εκτίθενται φορεσιές της περιφέρειας της Καστοριάς και της Ηπείρου και στον τρίτο, η αστική καστοριανή φορεσιά.
Το αρχοντικό έχει δυο μοναδικά στοιχεία. Σε δωμάτιο του δεύτερου ορόφου, αν ανοίξει κανείς έναν από τα ντουλάπια, αντικρίζει το κρυφό δωμάτιο του σπιτιού. Λέγεται ότι όλα τα σπίτια της Καστοριάς είχαν τέτοιους χώρους είτε διαφυγής, είτε κρυφούς.
Το δεύτερο επίσης μοναδικό στοιχείο είναι στον τρίτο όροφο υπάρχει ένα ιδιαίτερο δωμάτιο, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα ήταν εκκλησία.
Η οικία σύμφωνα με παλαιότερες γραπτές μαρτυρίες ανήκε στην ιδιοκτησία του Παυσανία Τσατσαπά. Επειδή έζησε σε αυτό κάποιο χρονικό διάστημα η οικογένεια των αδελφών Εμμανουήλ που ήταν συνεργάτες του Ρήγα Φεραίου, πήρε τιμητικά την ονομασία τους.
Το μουσείο λειτουργεί Κυριακές και αργίες από τις 11:30 έως τις 13:00. Οι επισκέψεις καθημερινά γίνονται κατόπιν ραντεβού και το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι το 2467028 603.
Ελένη Ψωμαδάκη
